Tijdens mijn leefstijlconsulten verneem ik bij het bespreken van de slaapanalyse vaak dat nachtelijk plassen een storend element is gedurende de nacht. Als je elke nacht diverse keren op de wc zit, doemt de vraag vast bij je op: ‘Is dit eigenlijk wel normaal?” Als dat bijna elke nacht zo is, is die vraag terecht. Moet je meerdere keren per nacht je bed uit om te plassen, dan is dat reden genoeg om de oorzaak te achterhalen.
Uit onderzoek is gebleken dat dit bij vrouwen én bij mensen boven de 65 jaar vaker voor komt. Zestig procent van deze mensen moeten twee of meer keer per nacht het bed uit om te plassen. Of dat normaal is, hangt van de oorzaak af. Nachtelijk plassen kan namelijk een aanwijzing zijn voor een achterliggend gezondheidsprobleem of diverse andere oorzaken kunnen hier een rol spelen, zoals: emotionele factoren, medicijngebruik (plaspillen) of drinkgedrag (hoge vochtinname of alcohol drinken). Ook een over actieve blaas kan een oorzaak zijn.
Dat je ’s nachts moet plassen, kan aan de blaas en urinewegen liggen. Denk aan een vergrote prostaat of een overactieve blaas. Ook kan het een circulair probleem zijn. Dat wordt nachtelijke polyurie genoemd. Je moet dan ’s nachts meer volume plassen dan overdag. Dat kan komen doordat je hart niet goed meer pompt of je nieren niet meer goed werken. Ook houden veel mensen gedurende de dag vocht vast en plassen het niet uit. Gaan ze liggen, dan worden de nieren beter doorbloed en is het makkelijker om het vocht af te drijven. Omdat je het vocht kwijt moet, plas je het uit is de verklaring.
Het is goed om het multidisciplinair te bekijken. Tussen nachtelijk plassen en een slaapproblemen ligt daarom ook vaak verband. Voor sommige mensen is het gewoonte om te plassen als ze niet kunnen slapen of even wakker worden. Ze denken dan: ‘Ik ga wel even naar de wc, misschien lukt het daarna wel’. Vraag jezelf dan ook af; wordt ik wakker omdat ik plassen of ga ik uit gewoonte plassen?
Daarnaast is het zo dat ’s nachts plassen soms een relatie kan hebben met het slaapapneu syndroom. Als je ’s nachts minder zuurstof krijgt, kan dat ook invloed hebben op je blaas, hormoonhuishouding en circulatie. Naar dat verband wordt nog veel onderzoek gedaan.
Ben je een nachtelijke toiletganger, plas je dagelijks vaker dan één keer per nacht, dan is het goed een plasdagboek bij te houden. Dat kan je goed helpen inschatten wat er aan de hand is. Een paar dagen schrijf je dag en nacht op wanneer en hoeveel je plast. Het is belangrijk dat je je urine opvangt in een maatbeker, zodat je daadwerkelijk weet hoeveel het is. Met deze informatie kan je arts vaak al direct onderscheid maken tussen een urologische of circulaire oorzaak. Bij urologisch is plas je ’s nachts vaak hele kleine beetjes, bij een circulaire oorzaak juist grote hoeveelheden. Als de oorzaak een gewoonte is kan een bekkenbodemtherapeut je goed helpen met tips en oefeningen.
Bron: ADLC
Slapen, de toestand van algehele rust, waarbij de zintuigen niet werken en het bewustzijn ophoudt. N...